میزان تجمع چربی شکم و پهلو میتواند افراد ورزشکار را از غیر ورزشکار جدا کند. شما میتوانید عضلات شکم قوی و خوش فرم را از طریق تمرینات قدرتی ترکیبی به دست آورید اما تا زمانی که لایه چربی بر روی شکم شما باشد، هیچ وقت نمیتوانید معنی واقعی عضلات شش تکه را بفهمید.
بسیاری از افراد برای کسب این عضلات زیبا اقدام کردهاند اما چند درصد آن ها در رسیدن به این هدف موفق بودهاند؟! لیپولیز چربی فرایندی است که در آن چربی از محل خود جدا شده با ورود به جریان خون و گردش در بدن توسط سلولهای دیگر بدن مانند عضلات برای تولید انرژی مورد استفاده قرار میگیرند. در این مطلب به این موضوع اشاره خواهیم کرد که چرا کاهش چربی شکم دشوار است؟ با آکام فیت همراه باشید.
آیا دلیل عدم موفقیت در رسیدن به عضلات شش تکه نداشتن برنامه تمرینی و تغذیهای است؟ یا نبود اراده و پشتکار؟
اما بهتر است بدانید جدا از این دلایل، چربی شکم نسبت به نقاط دیگر خیلی سخت از بدن دفع میشوند. متأسفانه، زمانی که چربی بدن از دست میرود نمیتوان محلی که چربی از آن دفع میشود را کنترل کرد. هنگام تمرینات ورزشی، خانمها اکثراً از بالاتنه بخصوص بازوها و دستها چربی را از دست میدهند در حالی که چربی سرسخت و وفادار شکم کماکان در جای خود باقی است. برای دانستن این موضوع اول باید بدانید ذخیره چربی در بدن چگونه اتفاق میفتد.
همچنین سن یک فاکتور مهم است. قبل از دوران یائسگی چربی بیشتر در ناحیه ران و باسن خانمها ذخیره میشود، در حالیکه بعد از افت هورمونهای جنسی، چربی در میان تنه یعنی همان شکم و پهلو ذخیره میشود.
به نظر شما دلیل اینکه چرا سوزاندن و دفع چربیهای شکم مشکل است، چیست؟
زمانی که شما چربی بدن را از دست میدهید دو اتفاق رخ خواهد داد. اول اینکه شما چربی را از یک ناحیه برای آزادسازی بسیج میکنید که به این فرایند “لیپولیز” میگویند. چربی آزاد شده به جریان خون میرود که سلولها به ویژه سلول عضلات میتوانند این سلولهای چربی را از جریان خون بدزدند و به عنوان منبع سوخت مصرف کنند.
اتفاق دوم این است که چربی وارد شده به سلولهای عضلانی برای مصرف شدن باید اکسیده شوند. اگر سلولها از چربی آزاد شده به عنوان سوخت استفاده نکنند، این چربیها دوباره از طریق جریان خون به بافت چربی رفته و در بدن ذخیره میشوند.
چه چیزی باعث میشود چربی در بدن به حرکت درآید؟
سلولهای چربی گیرندههایی دارند که به هورمونهایی متصل میشوند که تجزیه چربی را تحریک میکنند. این هورمونها “کاتکولامینها” نامیده میشوند و در بدن انسان عملکردهای متفاوتی دارند که یکی از آن ها لیپولیز چربی است. گیرنده کاتکولامینها بر روی سطح سلول در ۲ نوع مختلف وجود دارند: گیرنده آلفا و گیرنده بتا.
گیرنده بتا در هنگام چربی سوزی موافق طبع انسان عمل میکند یعنی آن ها لیپولیز چربی را تحریک میکنند. اما گیرنده آلفا زیاد در این فرایند شرکت نمیکند. در واقع زمانی که کاتکولامینها به گیرندههای آلفا متصل میشود، آن ها عملکرد مخالفی را انجام میدهند یعنی تجزیه چربی را متوقف میکنند.
اکنون تصور اینکه چرا چربی شکم در مقابل تجزیه مقاومت میکند، سخت نیست. اگر شما در یک ناحیه نسبت بیشتری از گیرندههای آلفا نسبت به گیرندههای بتا داشته باشید پس در آنجا برای آزاد سازی چربی با مشکل روبرو خواهید شد. حتی ممکن است در نواحی دیگر مثل ران و باسن گیرنده آلفای بیشتری داشته باشید. این بدان معنی است وقتی کاتکولامینها برای انجام وظایف خود فعالانه در بدن در چرخش هستند در واقع آماده آزادسازی چربی از نواحی که درصد بیشتری گیرنده آلفا دارند، نیستند.
اما در نواحی که درصد گیرنده بتا از گیرنده آلفا خیلی بیشتر است مانند بازو، صورت و پا بسیج کردن چربیها بدون زحمت و خیلی ساده اتفاق خواهد افتاد. یک خبر خوشحال کننده برای خانمها این است که مردان معمولاً درصد گیرنده آلفای بیشتری در ناحیه شکم دارند. به همین دلیل است مردان با افزایش سن چربی بیشتری در ناحیه شکم خود جمع خواهند کرد.
نقش افزایش سن
خانمها قبل از دوران یائسگی خیلی راحتتر چربی شکم خود را دفع میکنند. وقتی یک خانم وارد فاز یائسگی میشود، حساسیت به انسولین کاهش یافته و سطح انسولین افزایش مییابد. وقتی که حساسیت انسولین کاهش مییابد و مقاومت به انسولین شما بیشتر شود، نسبت گیرنده آلفا به گیرنده بتا افزایش مییابد. این یعنی دفع چربیهای شکم سخت و سختتر میشود.
به علاوه تغییرات هورمونی دیگری اتفاق میافتد که چربی سوزی بدن را سختتر میکنند. بعد از یائسگی، هورمون رشد بدن کاهش یافته در حالیکه کورتیزول (هورمون استرس) بدون تغییر باقی خواهد ماند. این تغییر در تعادل هورمونها به نفع ذخیرهسازی چربی اطراف شکم میباشد. همچین مشکلات خواب و استرس موجب افزایش کورتیزول و تجمع چربی بیشتر میشود. برای آگاهی از تغییرات هورمونی زنان ورزشکار این مطلب را مطالعه کنید.
نقش ژنتیک
ممکن است شما از نظر ژنتیکی تمایل به ذخیره چربی اطراف شکم خود داشته باشید. بسیاری از افراد جامعه بر اساس ژنتیک خود درصد گیرنده آلفای بیشتری در ناحیه شکم خود دارند. این بدان معنی نیست که این افراد اصلاً قادر به دفع چربی شکم خود نیستند بلکه این افراد باید برای چربی سوزی بیشتر تلاش کنند.
برای شکست دادن چربیهای سر سخت شکم چه کار باید کرد؟
برای کاهش چربی شکم باید در هفته بر انجام بیشتر تمرینات تناوبی و تمرینات مقاومتی با شدت بالا تمرکز کنید. تمرینات شدید هورمونهای چربی سوز بیشتری مانند کاتکولامینها و هورمون رشد برای بسیج بیشتر چربیهای بدن آزاد میکنند. در واقع تمرینات کاردیو و قدرتی با شدت متوسط این اثرات را در پی نخواهند داشت. بعد از اتمام تمرینات با شدت بالا مصرف انرژی و چربی سوزی ادامه مییابد. نتایج تحقیقات مختلف از اثرات بیشتر چربی سوزی تمرینات با شدت بالا نسبت به تمرینات با شدت متوسط حمایت میکنند.
انقباض عضلات با نیروی بالا همچنین آزادسازی آدیپونکتین، هورمونی که توسط سلولهای چربی ترشح میشود، را افزایش میدهد. آزادسازی آدیپونکتین چربی سوزی را افزایش داده و خاصیت ضد التهابی دارد. افراد چاق یا دارای اضافه وزن بخصوص آن هایی که بافت چربی زیادی اطراف شکم خود دارند، سطح آدیپونکتین پایینتری دارند. این عامل میتواند مقاومت به انسولین و مشکلات متابولیکی در این افراد را توضیح دهد.
سرانجام، هنگام کاهش وزن و چربی سوزی بر تمرینات ترکیبی بیشتر تمرکز کنید که گروههای عضلانی بیشتر و بزرگتر را به کار میگیرند. این نوع تمرینات کالری بیشتر در طول تمرین و بعد از آن سوزانده و به طور خلاصه با تمرکز بر روی حرکات اسکوات و ددلیفت نتیجه بهتری نسبت به حرکات جلو بازو و پشت بازو کسب خواهید کرد.
نقش رژیم غذایی
اگر شما در حال تلاش برای دفع چربیهای شکم هستید، جایی برای غذاهای فناوری شده و دارای شکر اضافی در تغذیه شما نیست. به هر حال، از چربی رژیم روزانه نترسید تا وقتی که نوع سالم آن را مصرف کنید. برخی تحقیقات پیشنهاد میکنند چربیهای سالم مثل روغن زیتون و آووکادو برای چربی شکم مفید هستند. برای اطلاع از غذاهایی که در کاهش چربی شکم مفید هستند این مطلب را مطالعه کنید.
نتیجه نهایی
چربی شکم برای سوزاندن یک چالش جدی و سخت است و برای موفقیت و آسان کردن این فرایند باید:
- تمرینات با شدت بالای بیشتر با استراحت و ریکاوری کافی انجام دهید.
- در تمرینات با وزنه بر تمرینات پیچیده و ترکیبی که چندین گروه عضلانی را در برمیگیرد، تمرکز کنید.
- غذاهای کامل بدون شکر یا با شکر کم، فیبر بالا و چربی سالم مصرف کنید.
- خواب کافی داشته باشید و استرس را کنترل کنید.
- صبور باشید.